vrijdag 29 februari 2008

Arabische Courant (ca. 1715) en Zandzee

maandag 27 augustus 2007

In het kader van het probleem rond Laplandse, Sajomeedse en welke-al-niet- couranten, vol grapjes en satire, keek Herkauwer ook en passant eens naar wat er schuilging achter de Arabische courant.

De KB heeft er een, onder signatuur 174 K 95. De volledige titel: De Nieuwe Arabische Courant, Nevens een Prognosticatie van Hollant. Gedrukt voor de Nieuwsgierige.

Geen impressum, geen jaartal (het boekje lijkt rond 1715 gedrukt). Ook is het geen courant of blad. Het is een in ‘gotische’ letter gedrukt grappenboekje, formaat almanakje, met een spotprognosticatie die een groot deel van de tekst beslaat.

Kortom, het is geen nieuwe exotische variant van de Laplandperiodieken. Het is geen periodiek blad. Het is een courant in de zin van: nieuwsmare, vlugschrift.

Of heeft het toch te maken met de Laplanderij?

Op pagina 2 is plots even sprake van de ‘Zandzee’. Dat is een begrip dat vrij vaak opduikt in teksten die met humor werken. Bijvoorbeeld in de Lyste van Rariteiten, (1) en ook in Weyermans Vrolyke Tuchtheer (zie de annotatie aldaar).

Het is natuurlijk niet echt vreemd dat een Arabische courant iets te maken heeft met een Zandzee. Maar al die Zandzee-plaatsen lijken als het ware te veronderstellen dat die Zandzee aan de lezer bekend is. Herkauwer daarentegen weet van niets. Is het een kroeg? Een kermistent? Een bekende plaats uit Clemens Marot, Rabelais?

Wie het weet mag het zeggen.

Misschien zijn dus die Laplandse, Arabische enz. couranten, voor de lezer van toen overduidelijk, allemaal vertegenwoordigers van het Zandzee-genre...

(1) Hierover: Jan Bruggeman, ‘De datering van de "Lyste van Rariteiten"’. In: MedJCW 14 (1991), p. 20-22.

Geen opmerkingen: