dinsdag 19 juni 2007
Op 8 april 2007 schreef Herkauwer:
‘Binnenkort verschijnt, zag ik, een biografie over Hartog de Lemon. Dat is een spannende figuur uit de joodse emancipatie, rond 1800. Hij werd als armendokter door de bestuurders van de synagoge ontslagen omdat hij daar de Rechten van de Mens wilde laten voorlezen. Hij komt verschillende keren voor in het milieu-Kinker. Kinker wilde hem voordragen als lid van de loge. Dat lukte niet, waarop de groep-Kinker binnen de vrijmetselarij een strijd begon over de principiële gelijkwaardigheid (zie mijn Sluiers van Isis). Ik zie dus met spanning uit naar die biografie.’
Die biografie is er. (1) Ik kan in kort bestek geen recht doen aan dit (wat stroef geschreven) boek. Slechts enkele aanvullende feiten. Deze Amsterdammer wordt in 1795 secretaris van de joodse patriottenclub Felix Libertate, en strijdt voor de gelijkberechtiging van joden binnen de Nederlandse samenleving. Hij krijgt in 1797 zitting (met Herman Bromet, eveneens joods) in de volksvertegenwoordiging. Zij zijn daarmee de eerste joodse volksvertegenwoordigers in Europa. In januari 1798 is Lémon actief betrokken bij een Unitaristische staatsgreep, die ertoe leidt dat Nederland voor het eerst een betrekkelijk democratische grondwet krijgt. Na een tweede staatsgreep in juni is Lémons rol in de politiek echter voorlopig uitgespeeld.
Onder Napoleon wordt hij vastgezet, op grond van zijn mogelijke deelname aan een anti-Frans complot, begin 1813, en veroordeeld tot twee jaar gevangenis. Of Hartog de Lemon inderdaad ‘schuldig’ was, is overigens hoogst twijfelachtig. Na 1813 wordt hij huisarts en publicist.
Onontbeerlijk werk voor iedereen, geïnteresseerd in de geschiedenis van het Nederlandse jodendom en de Haskalah (joodse Verlichting).
(1) Salvador Bloemgarten, Hartog de Hartog Lémon, 1755-1823. Joodse revolutionair in Franse Tijd. Amsterdam, Aksant, 2007. 498 blzz.; E 39,90
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten