De eerste koningin van Holland: Hortense

vrijdag 15 juni 2007

Er zijn klusjesmannen over de vloer. Dus keek Herkauwer in zijn stapels of daar iets tussen zat waarmee hij de schijn van te werken kon ophouden. Hij vond, van Thera Coppens, een vie romancée van Hortense de Beauharnais (1783-1837), dochter van Napoleons eerste ega Josephine, en gemalin van Lodewijk koning van Holland. En dus onze eerste koningin.*

Herkauwer is niet dol op historische romans. Die gebruiken al twee eeuwen een soort vervelend historisch stijltje dat nergens op slaat. Blijkbaar kunnen weinigen zich op dat punt aan de dwang van dat genre onttrekken. Thera geeft echter een soort biografie. Zij is geen wetenschapster (ze bedoelt dat ook niet te zijn) maar heeft overduidelijk een behoorlijk aantal bronnen gebruikt. Er zijn zelfs noten en een index!

Ze glijdt niet al te vaak uit. Het wordt niet veel erger dan bijvoorbeeld wanneer zij, sprekend over de motivatie achter de patriotse aanval op paleis Soestdijk in 1787, zegt: ‘Alle luxe was immers betaald van het belastinggeld, dat de vorsten eeuwenlang uit de arbeidende klasse hadden geperst?’ (p. 22). Misschien heeft Thera ooit teveel gesnoven aan Kriel Offermans.

Voor de rest moet de stijl u maar liggen:
‘Koning Lodewijk was vooruit gereisd. Hij arriveerde op 6 april in Amsterdam, de hoofdstad van zijn koninkrijk. Argwanend zag hij uit naar een bericht van zijn vrouw en de kroonprins. Zou ze dit keer haar woord houden of opnieuw allerlei uitvluchten verzinnen om in Parijs te blijven? Hortense bood geen weerstand meer, ze keek dof voor zich uit toen de paarden in de voorjaarsregen over de modderige wegen naar het noorden draafden. Bij de grens gekomen maakte de Hollandse garde zijn opwachting.’

Desondanks: Thera doet wat ze kan. Hortense, creoolse en toch blank (ideaal, zeg nu zelf) houdt, ondanks haar huwelijk met Lodewijk, van Flauhaut, bastaardzoon van Talleyrand. Méér zegt Herkauwer niet. Het leven van Hortense bestaat váák uit een dof voor zich uitkijken.

Geschiedenis, royalty, liefde.
Niets ontbreekt aan uw geluk als u Thera meeneemt naar Tenerife of Salerno om sniksnik te doen op het strand.

* Thera Coppens, Hortense. De vergeten koningin van Holland. Amsterdam, J.M. Meulenhoff, 2006. 580 blzz.