Bliksem in kapsel? (1778)

woensdag 2 januari 2008

Dat een mode als de bliksem kan inslaan, is bekend - althans bij de helft van het mensdom. Maar het omgekeerde?

Herkauwer las: De vederbossen, of het Kapsel naar de mode, blyspel, Vertoond op het groot Tooneel der Wéreld, en voornaamelyk te Parys. Voorafgegaan Door Onderzoekingen naar het Kapsel der Vrouwen van de Alöudheid, En gevolgd Van een Ontwerp ter oprichting eener Akadémie der Modes. Te Amsterdam, By J. van Gulik. 1778.

Het kwam Herkauwer voor dat deze tekst oorspronkelijk frans geweest moet zijn. Dat maakt verder niets uit, want deze editie werd gelezen in de Republiek.

Eén passage uit het voorwoord trok zijn aandacht. Dat voorwoord heeft een aparte titel: ‘Onderzoekingen naar het Kapsel van de Vrouwen der Alöudheid, door een’ Kapper, die leezen kan. Strekkende tot een Voorréden’.

Op blz. XIII-XIV vinden we de volgende waarschuwing:

‘Een vermaarde Professor in de Natuurkunde te Padua, M. TOALDO genaamd, heeft in zyn Traktaat over de Elektrische Leiders, zich de moeite gegeeven van in ’t voorbygaan te waarschouwen, dat de vrouwen, die voor ’t onweer bevreesd zyn, zich ’t gevaar daar van vergrooten door buitenspooriglyk hooge kapsels, die niet als door een ysselyk, groot getal metaalen spelden in verband gehouden worden.’

Volgt het advies, p. XIV:

‘in plaats van spelden lange naalden van been of yvoor, of wel karkassen, naauwkeuriglyk bewonden met zyde, en bepleisterd met hars, of andere diergelyke stoffen, die zoo zeer voor ’t onweer beveiligen, als het metaal bekwaam is om het zelve naar zich toe te trekken.’

U ziet: het harsen is altijd wel erg goed voor (geweest).