zondag 2 maart 2008

De gemeene Man (1793)

woensdag 24 oktober 2007

Een raar blaadje uit 1793, met een rare titel.

In nr. 12 wordt blij vermeld dat op 9 december 1792 de heer P.H. Geoffroy te Vlissingen, die al twintig jaar een taak had als schooljeugd-opleider, zijn kinderen genoemd heeft: ‘Vryheid’ en ‘Gelykheid’. De magistraat van Vlissingen heeft verklaard dat Geoffroy een oproermaker was en heeft de namen uit het doopregister geschrapt.

Blijkbaar had die Geoffroy de tijd om over iets na te denken en was hij niet de godganse dag bezig begeleidingspaperassen in te vullen - het bekende gevolg van een misverstaan van wat vrijheid, gelijkheid en broederschap inhouden. Maar daar gaat het Herkauwer niet om.

Het blad is ook verheugd over de onthoofding van Lodewijk Capet (nr. 10). In het algemeen is het bijzonder gecharmeerd van de sansculotten, die de ‘gemene man’ van Parijs zijn. Die ‘gemene man’ moet ook bij ons de baas worden. Voluit heet het blad: De gemeene man aan het gemeene volk van Nederland.

Kan dat allemaal zomaar gepubliceerd worden in de Republiek, in 1793? Nee. Het blad blijkt dan ook gedrukt te Antwerpen, ‘Ter Drukkery van de Bataven’. Het is ook te koop in Parijs.

Wie maakte(n) dit? Wie lazen dit nogal morsig uitziende blaadje? Daar weet Herkauwer niets van. Hij heeft geen idee.

Maar hij heeft vernomen dat dr. Joost Rosendaal zich daarover zal buigen, in een artikel dat zal verschijnen in een komende bundel over (politieke) tijdschriften; een bundel die behoort bij het tijdschrift Mededelingen Weyerman.

Dus wacht Herkauwer benieuwd af.

Geen opmerkingen: