Hoofddoekjesproblemen. - Mag je in de nieuwe staat door kleding blijk geven van religieuze voorkeuren? In 1796 heeft De vriend der roomschgezinden, bij Herkauwers weten het eerste ‘publieke’ blad voor katholieken sinds de Hervorming, enige aarzeling.
Dit blad toont zich dankbaar voor de scheiding van kerk en staat. Maar er blijft discriminatie. Zo betalen katholieken nog steeds mee aan de salarissen van dominees. Anderzijds: gelukkig is het nu verboden dat dominees in mantel en bef over straat gaan, en dat iets soortgelijks geldt met betrekking tot rabbi’s. Maar - waarom dringen anderen er nu op aan dat katholieken (vooral vrouwen) geen kruisjes meer om de hals dragen? Dat is toch iets van geheel andere orde!
Interessant, zowel voor de mode- als de cultuurgeschiedenis, is dat het blad nijdig opmerkt dat gereformeerden nu doeken beginnen te dragen met een grote G daarop geborduurd.
*
Het begrip ‘boekhandelaar’ als novum. - In 1800 vindt men in het blad Sem, Cham en Japhet een fake-advertentie (nr. 3, p. 24). Het gaat om een werk over een verder niet interessant Bataafs marine-proces uit 1798. Dat boek wordt uitgegeven in het sanskriet, bij ‘De Weduwe Bramin & Comp. Boekhandelaars en Boekdrukkers te Manzalore.’
Bij dat ‘Boekhandelaars’ vindt men een nootje, luidend: ‘De Titulatuur van Boekverkoopers schynt in onze dagen by veelen te oud en te gemeen te zyn geworden.’
*
Nu we toch met de boekwetenschap bezig zijn: er is een nieuw boek dat materiaal biedt over het reilen en zeilen van een uitgever/boekverkoper, in dit geval James Peter Coghlan (1731-1800) (1). Hij werkte te London; zijn fonds bevatte vooral roomskatholieke werken. In een kleine driehonderd geannoteerde brieven en documenten vindt men allerlei boekhandelsgegevens; vaak vermengd met allerlei politieke problemen. Voorbeeld: het verbod van de jezuietenorde, leidend tot relletjes in Brugge in 1773: van belang wegens het sturen van boeken naar de Engelse r.k. colleges/seminaries in Vlaanderen.
(1) The correspondence of James Peter Coghlan (1731-1800). Edited by Frans Blom, Jos Blom, Frans Korsten, Geoffrey Scott. The Boydell Press 2007. ISBN 978-0-902832-23-7. XLVI + 456 blzz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten